Zbliża się matura z języka polskiego, a Ty nie wiesz jak napisać tezę w rozprawce? Przeczytaj artykuł i poznaj definicję podstawowego elementu na rozprawce. Sprawdź jak postawić tezę, żeby dostać najwyższą ilość punktów i wykorzystaj nasze kursy maturalne do swoich przygotowań.
Jak napisać tezę?
Teza to podstawowy element rozprawki. Jak sformuować tezę? Najważniejsze jest to, aby bardzo dokładnie zapoznać się z treścią polecenia i szczegółowo przemyśleć opinię, jaką mamy na dany temat. Teza nie powinna być sformułowana, jeśli mamy jakieś wątpliwości, albo wiemy, że trudno będzie ją udowodnić. Należy więc pamiętać, że teza to opinia, którą potrafimy udowodnić lub znaleźć wobec niej argumenty, które ją obalą. Tezę w rozprawce można przyjąć, udowodnić lub obalić.
Tezą będzie więc opinią: czytanie książek rozwija wyobraźnię. Chcąc udowodnić tę tezę, należy przytoczyć argumenty (na przykład: przez czytanie zwiększa się zasób słownictwa, dzięki któremu możemy wyobrazić sobie więcej rzeczy, niż moglibyśmy to zrobić nie znając tylu nowych słów). Jeżeli mielibyśmy obalić tę tezę, należałoby poszukać argumentów, które temu zaprzeczają (czytanie wcale nie rozwija wyobraźni, ponieważ nie zawsze czyta się treści, które zostają nam w pamięci).
Jak sformułować tezę rozprawki?
Chcąc dobrze postawić tezę w rozprawce, trzeba pamiętać, że najważniejsze jest pierwsze zdanie. Jak napisać to zdanie? Powinno być sformułowane w trybie orzekającym, w czasie teraźniejszym. Przykład: „Moralność Pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej to sztuka o ponadczasowym charakterze”.
Następnie, w rozwinięciu, musimy przygotować argumenty zawierające przykłady na poparcie tego stanowiska. W tym konkretnym przypadku takimi argumentami i przykładami będą:
Argument 1: sztuka ta wystawiana jest wciąż od momentu jej powstania w 1907 roku.
Sprawdź jak napisać przykłady na poparcie argumentu:
W 1930 roku na jej podstawie powstał pierwszy film pod tytułem „Moralność pani Dulskiej” w reżyserii Bolesława Newolina. Był to pierwszy w Polsce film dźwiękowy. W późniejszym okresie sztuka była pięciokrotnie adaptowana na potrzeby Teatru Telewizji. Film „Dulscy” powstał w roku 1975 w reżyserii Jana Rybkowskiego. W 2015 roku odbyła się premiera filmu „Panie Dulskiej” w reżyserii Filipa Bajona z Krystyną Jandą, Katarzyną Figurą i Mają Ostaszewską w rolach głównych.
– Argument 2: temat, który podejmuje sztuka Zapolskiej nie starzeje się, problemy społecznych podziałów i hipokryzji społeczeństwa mieszczańskiego są aktualne i dzisiaj. Również współcześnie nasze społeczeństwo boryka się z problemami oszustwa, krętactwa i kłamstw.
Przykłady na poparcie argumentu 2: w polskim kinie pojawia się ostatnio coraz więcej filmów demaskujących hermetyczne środowisko kościelne, na przykład „Kler” Wojciecha Smarzowskiego, jedną z głośniejszych książek jest też „Pokolenie IKEA” opowiadające o losach Polaków, którzy musza żyć na kredyt, ale nie przyznają się do tego w kontaktach ze znajomymi i rodziną.
– sztuka Zapolskiej to komedia, a jej poczucie humoru bawi dzisiejszą publiczność, czego dowodem są jej liczne adaptacje na deskach teatrów polskich.
Przykłady na poparcie argumentu 3: Nowa telewizyjna inscenizacja dramatu Gabrieli Zapolskiej w reżyserii Marcina Wrony pt. „Ich czworo”. W roli głównej wystąpiła Magdalena Cielecka.
Postawiona teza wymaga na zakończenie potwierdzenia. Należy więc wrócić do swojego stanowiska. Może być to wyrażone w formie: „Powyżej przedstawione argumenty dowodzą, że sztuka Gabrieli Zapolskiej ma charakter ponadczasowy”. Zakończenie rozprawki to rodzaj „kropki nad i”, potwierdzenie, że miało się rację w formułowaniu tezy.
Jak postawić dobrą tezę na maturze?
Musimy być absolutnie pewni tego, że nasza teza w rozprawce ma poparcie w faktach. Ale to nie wszystko – aby rozprawka była wysoko oceniona przez egzaminatora, powinna przykuwać uwagę, być czytelnie sformułowana. Byłoby też bardzo dobrze, gdyby była intrygująca. Ale jak postawić tezę rozprawki, która olśni egzaminatorów i zagwarantuje nam wysokie wyniki oceny? To bardzo ważne, by dobrze się skupić i zastanowić najpierw, iloma argumentami dysponujemy.
Dlatego pierwszym krokiem po zapisaniu tezy, jest rozpisanie argumentów na podręcznym arkuszu papieru. Nie bójmy się rysunków, strzałek, odniesień. Dobre rozpisanie argumentów i przykładów bardzo pomaga w pracy i sprawia, że nasza wypowiedź jest czytelna i jasna. Jeśli jesteśmy miłośnikami filmu czy bardzo dobrze znamy treść jakiejś książki, możemy w nich poszukać dowodów na poparcie naszej tezy – należy pamiętać, że najczęściej tezy dotyczą rzeczy i wartości ogólnych, jak miłość, wiara, samotność, konflikt.To klasyczne tematy podejmowane w dziełach literackich każdej epoki, ekranizowane w formie filmów i seriali. Są to również tematy prac malarskich. Warto więc wcześniej poznać najważniejsze dzieła i dowiedzieć się jak napisać o nich w uniwersalny sposób. Pomogą w tym materiały dostępne na portalu Matura100procent.
W maturalnej rozprawce wysoko punktowana jest zawsze teza, która potwierdzana jest zestawieniem argumentów z tekstów kultury z różnych epok. Nie musimy znać wszystkich argumentów, to jasne, ale musimy doskonale uzasadnić wybór tych, o których piszemy. Każda udowodniona teza jest kluczem do osiągnięcia wysokich wyników.
Wiesz już jak wygląda teza, jak napisać argumentację i stworzyć doskonałe wypracowanie. Wykorzystaj fiszki z języka polskiego do utrwalenia wiedzy na temat epok i lektur. Nauczysz się również pisać streszczenie maturalne i wiele innych przydatnych tekstów.
