Cytoszkielet
Cytoszkielet to włókniste struktury białkowe, które tworzą mikroszkielet cytoplazmatyczny w obrębie cytoplazmy, czyli głównej części protoplastu, w której znajdują się plazmatyczne składniki komórki. Cytoszkielet składa się z układów białkowych takich jak mikrofilamenty, filamnety pośrednie i mikrotubule o średnicy 6-25 nm.
- mikrofilamenty zbudowane są z aktyny lub/i miozyny. Mają zdolność kurczenia się (np. w mięśniach), a tworzą je włókienka o długości 5-16 nm. Ich istotną rolą jest ruch cytoplazmy, a niekiedy także całych komórek, jakie np.posiada ameba.
- mikrotubule zbudowane są z białka tubuliny. To proste rureczki o długości 5-30 nm, których rolą jest podział komórki i utworzenie wrzeciona podziałowego. Są podstawowym elementem strukturalnym centrioli i biorą udział w ruchu cytoplazmy.
- filamenty pośrenie – ich średnica wynosi ok. 10 nm. W zależności od typu mogą zawierać rózne białka (m.in. keratynę). Odpowiadają za utrzymanie organelli komórkowych we właściwym miejscy. Stabilizują wewnętrzną strukturę komórki.
Niektóre składniki cytoszkieletu to białka kurczliwe. Elementy cytoszkieletu znajdują się w cytoplazmie, jądrze komórkowym i rzęskach. Funkcją cytoszkieletu jest nadanie komórce określonego kształtu. Cytoszkielet pozwala przemieszczać organelle komórkowe oraz buduje wrzeciono podziałowe. Umożliwia także ruch całej komórki.