Metafaza, czyli drugi etap podziału komórki

Podział komórki z pozoru jest bardzo prosty – mamy jedną komórkę macierzystą, która dzieli się na dwie, identyczne z nią kopie. Albo i nie. Tak to działa tylko w mitozie! Mejoza rządzi się swoimi prawami… Dokładna znajomość obydwu tych zjawisk z pewnością przyda ci się na maturze. Jak wygląda metafaza w mitozie lub w mejozie?

Jakie mamy inne fazy podziału?

Jak już pewnie wiesz, zdecydowanie częściej w twoim organizmie zachodzi mitoza. To sposób podziału charakterystyczny dla wszystkich komórek z jednym wyjątkiem; o nim opowiemy za chwilę. W wyniku mitozy powstają dwie komórki potomne o identycznym materiale genetycznym, zarówno pod względem jakościowym, jak i ilościowym. Istnieją 4 fazy mitozy. Ich opisy również znajdziesz na naszej stronie:

  1. Profaza
  2. Metafaza
  3. Anafaza
  4. Telofaza

Dziś zajmiemy się środkowym etapem, metafazą.

Metafaza w mitozie

Uformowane wcześniej chromosomy składające się z dwóch chromatyd, z których każda zawiera jedną, całą cząsteczkę DNA, ustawiają się teraz w szeregu pośrodku komórki, w obszarze zwanym płytką metafazową.

Ich centromery leżą w płaszczyźnie równikowej. Na nich z obu stron znajdują się specjalne białkowe struktury, kinetochory, do których przyłączają się mikrotubule wrzeciona podziałowego. Zwane też kariokinetycznym, oprócz przemieszczania chromosomów uczestniczy też w cytokinezie i ogólnie stabilizuje komórkę podczas podziału.

Punkt kontrolny podziału komórki

Tutaj komórka na moment mówi STOP, aby upewnić się, że wszystko jest w porządku. To punkt kontrolny wrzeciona podziałowego. Jeśli okaże się, że chromatydy nie są poprawnie ułożone lub nie wszystkie chromosomy mają przyłączone mikrotubule, zwykle podział zostaje zatrzymany do czasu rozwiązania problemu. Po metafazie następuje anafaza.

Wyjątkowe komórki

Mejoza to podział redukcyjny. W rezultacie z jednej komórki macierzystej powstają 4 komórki potomne, które zawierają o połowę mniej chromosomów niż wyjściowa. W ten sposób powstają gamety, np. ludzkie plemniki i komórki jajowe. Gdyby gamety powstawały poprzez mitozę, zygota powstała z ich połączenia miałaby podwójną liczbę chromosomów. Taka zmiana w genomie byłaby śmiertelna.

Metafaza w mejozie

Na przebieg mejozy składają się dwa podziały. Metafaza I to podobnie czas dla chromosomów, by ustawić się w płytce metafazowej w centrum. Jednak ustawiają się one parami ze swoim homologicznym odpowiednikiem. W trakcie anafazy do przeciwległych biegunów odciągane są całe chromosomy, nie zaś pojedyncze chromatydy. Metafaza II przebiega zasadniczo tak samo, jak metafaza podczas mitozy.

Oczywiście na metafazie matura się nie kończy! Koniecznie sprawdź inne nasze darmowe artykuły. Organizujemy też webinary i szkolenia dla maturzystów na 100%. Więcej informacji znajdziesz pod tym linkiem.