Budowa i funkcje siateczki śródplazmatycznej
Siateczka śródplazmatyczna, inaczej nazywana retikulum endoplazmatycznym (ER) to układ kanalików i cystern o różnej wielkości i kształcie, oraz pęcherzyków. Wnętrze siateczki śródplazmatycznej otoczone jest pojedynczą błoną lipidowo-białkową o grubości 5-7mm. Siateczka występuje w cytoplazmie.
Można wyróżnić dwa rodzaje retikulum:
- siateczka szorstka – błona otaczająca kanaliki jest pokryta rybosomami na zewnętrznej powierzchni siateczki śródplazmatycznej (pod mikroskopem przypominają ziarnistość). Siatka jest związana z syntezą białek i ich dojrzewaniem. ER szorstkie występuje w postaci cystern.
- siateczka gładka – w błonie znajduje się wiele enzymów i brakuje rybosomów. Siatka gładka jest związana z syntezą lipidów, przemian sterydów oraz gromadzenia jonów wapniowych Ca 2+. Jest miejscem detoksykacji trucizn i leków. ER gładkie występuje w postaci kanalików. Od błon siateczki gładkiej mogą oddzielać się pęcherzyki. One przekształcają się w wakuole i mikrociała. ER gładkie zapewnia transport substancji pokarmowych w cytoplazmie. Utrzymuje także kontakt pomiędzy sąsiednimi komórkami.
Funkcją siateczki jest podział cytoplazmy na obszary o różnej aktywności chemicznej. Ponadto pośredniczy w wymianie substancji między aparatem Golgiego a błoną jądrową, i stanowi magazyn wapnia w komórce.