Jak przebiega cykl lityczny wirusa?
Wirusy nie przeprowadzają samodzielnie żadnych procesów metabolicznych, dopiero po wniknięciu do komórki gospodarza mogą ulec namnożeniu. Namnażanie bakteriofagów może odbywać się w cyklu litycznym lub lizogenicznym.
Etapy cyklu litycznego (zjadliwego)
Cykl lityczny rozpoczyna się etapem adsorpcji, czyli przyczepieniem bakteriofaga do powierzchni komórki. Ściana komórkowa gospodarza chroni przed bezpośrednim wniknięciem wirusa, bakteriofagi natomiast potrafią samodzielnie ją uszkadzać i wprowadzać do wnętrza komórki swój materiał genetyczny. Bakteriofag T4 posiada specjalne białko kurczliwe u nasady ogonka, przebijające ścianę komórkową.
>> Chcesz dobrze zdać maturę z biologii? Zobacz ebook Mikrobiologia
Po uszkodzeniu ściany komórkowej materiał genetyczny wirusa zostaje wprowadzony do wnętrza komórki, a jego kapsyd pozostaje na zewnątrz. W kolejnym etapie – replikacji – wirusowy materiał genetyczny wykorzystuje metabolizm komórki gospodarza do własnych celów. Enzymy komórki gospodarza powielają wirusowy materiał genetyczny i przeprowadzają kolejne etapy produkcji białek kapsydowych. Gdy w komórce zgromadzi się odpowiednia liczba kopii białek i materiału genetycznego wirusa, następuje samorzutne kompletowanie nowych wirionów. Ten etap to składanie. Powstałe wiriony są pod względem budowy i informacji genetycznej takie same, jak wirion, który zaatakował komórkę.
Potomne wiriony są uwalniane z komórki gospodarza na skutek jej lizy – rozerwania. Do lizy może dojść samorzutnie ze względu na wyniszczenie komórki lub z udziałem enzymów litycznych, kodowanych przez materiał genetyczny wirusa, które rozkładają ścianę komórkową gospodarza. Namnażanie wirusa kończy się więc śmiercią komórki gospodarza oraz uwolnieniem wirionów potomnych, gotowych do zainfekowania kolejnych komórek.
