Rozwój zarodźca malarii

Zarodziec malarii należy do sporowców – wyspecjalizowanych pasożytów, zwykle jednokomórkowych protistów. Zarodziec malarii żyje i rozmnaża się bezpłciowo w czerwonych krwinkach człowieka, który jest dla niego żywicielem pośrednim. Natomiast przenoszony jest przez komara widliszka, który jest dla niego żywicielem ostatecznym i w jego organizmie rozmnaża się płciowo.

Przebieg malarii

Samica komara widliszka wprowadza do krwi ofiary (np. człowieka – żywiciel pośredni) w trakcie ukłucia sporozoity, inwazyjne postacie zarodźca. Trafiają one do wątroby i węzłów chłonnych. Tam dojrzewają i przekształcają się w schizonty, produkujące następnie merozoity.

Merozoity atakują erytrocyty, w których przekształcają się w schizonty i dalej dzielą się w merozoity. Po rozerwaniu erytrocytów merozoity atakują kolejne krwinki czerwone. Do rozerwania wszystkich zaatakowanych erytrocytów dochodzi w tym samym czasie, co skutkuje silnym zatruciem organizmu szczątkami krwinek czerwonych i uwolnionymi produktami metabolizmu zarodźca. Objawia się to wysoką gorączką i dreszczami i występuje co 3-4 dni. Po kilku cyklach niektóre merozoity przekształcają się w gametocyty.

>> Chcesz dobrze zdać maturę z biologii? Zobacz ebook Mikrobiologia

Zarodziec malarii w żywicielu ostatecznym

Kolejny komar widliszek (żywiciel ostateczny), podczas nakłucia wsysa krew wraz z komórkami macierzystymi gamet zarodźca. W przewodzie pokarmowym komara gametocyty przekształcają się w mikro- i makrogamety. Z połączenia gamet powstaje zygota, zwana ookinetą. Po podziale mejotycznym i kolejnych podziałach mitotycznych powstaje następne pokolenie sporozoitów. Trafiają one do gruczołów ślinowych komara. Stąd wraz ze śliną przy kolejnym ukłuciu mogą zostać wprowadzone do krwi kolejnego żywiciela pośredniego. Tam zarodziec znów rozwija się bezpłciowo, dając powtarzające się ataki malarii.