Bezrobocie i sposoby na rozwiązanie tego problemu
Bezrobocie to zjawisko wynikające z braku możliwości podjęcia zatrudnienia przez osoby aktywne zawodowo (inaczej ludzie, którzy osiągnęli wiek zdolności zawodowej oraz pozostający przed emeryturą). Bezrobocie mierzy się przy pomocy stopy bezrobocia, czyli odsetka ludności czynnej zawodowo pozostającej bez pracy. Przy ujęciu stopy bezrobocia wyklucza się tzw. ludność bierną zawodowo, tj. emerytów i rencistów oraz osoby które pozostają na utrzymaniu innych osób (np. uczniowie).
Skutki bezrobocia są bardzo dotkliwe dla państw, które nie potrafią poradzić sobie z rosnącą stopą bezrobocia. Może to prowadzić do pogłębienia się recesji, masowej emigracji zarobkowej, wzrostu patologii i przestępczości oraz wzrostu wydatków na pomoc socjalną i świadczenia dla bezrobotnych. Natomiast konsekwencję dla poszczególnych osób pozostających w chronicznym stanie bezrobocia objawiają się:
– pogorszeniem standardu życia rodzinnego,
– izolacją społeczną oraz problemami ze zdrowiem psychicznym,
– brakiem bezpieczeństwa socjalnego i egzystencjalnego,
– utrata statusu społecznego oraz kwalifikacji zawodowej.
Najczęstszymi przyczynami bezrobocia są:
– zła organizacja rynku pracy,
– zmiany ustrojowe i polityczne,
– nieodpowiednia ilość wykwalifikowanych osób,
– zbyt niskie stawki oferowane przez pracodawców,
– automatyzacji i restrukturyzacja przemysłu,
– zacofanie technologiczne niektórych regionów państwa oraz oparcie gospodarki na pracach sezonowych.
Każde odpowiedzialne państwo powinno doraźnie oraz profilaktycznie zapobiegać wzrostowi bezrobocia. Jako że jest to zjawisko makroekonomiczne, działania te podejmowane zostają również na szczeblu międzynarodowym m.in. przez instytucje Unii Europejskiej. Do walki z bezrobociem stosuje się metody pasywne oraz aktywne:
– pośrednictwo pracy: są to urzędy, w których osoby bezrobotne mogą szukać pomocy w znalezieniu nowej posady. Odpowiednio przeszkoleni urzędnicy pomogą określić profil bezrobotnego oraz znaleźć pracę dostosowaną do jego kompetencji zawodowych,
– staż: płatne bądź bezpłatne formy pomocy zdobycia doświadczenia i kompetencji zawodowych; oferują ją firmy prywatne oraz państwowe,
– kursy i szkolenia: tworzone i opłacane są przez urzędy pracy,
– dodatek aktywizacyjny: specjalny fundusz przeznaczony dla osób podejmujących zatrudnienie po okresie bezrobocia,
– zasiłek dla bezrobotnych: pomoc finansowa dla osób szukających pracy, aby otrzymać zasiłek należy spełnić wymagania przedstawione przez dany urząd pracy,
– dofinansowanie firm oraz stowarzyszeń III sektora: ma na celu zwiększenie liczby etatów i działań podejmowanych przez pracodawców na rynku,
– tworzenie przez samorządy prac interwencyjnych oraz wolontariatów,
– obniżenie wieku emerytalnego: przyśpiesza wymianę pokoleń, przez co uwalnia się miejsca pracy dla ludzi młodych.
