Czym jest katabolizm? – biochemia komórki
Katabolizm to reakcja rozkładu związków organicznych złożonych na produkty proste. Katabolizm jest jednym z procesów przemian metabolicznych. W przeciwieństwie do anabolizmu, katabolizm zawiera miejszy zapas energii niż substraty. Energia ze substratów kumulowana jest w uniwersalnym przenośniku energii tzw. adenozynotrifosforanie, czyli ATP. ATP to wysokoenergetyczny związek fosforanowy. Synteza ATP odbywa się głównie w mitochondriach i w wyniku fosforylacji powstaje z ADP – adenozynodifosforanu.
Oddychanie wewnątrzkomórkowe, czyli utlenianie biologiczne jest przykładem zachodzenia reakcji katabolicznej.
- równanie oddychania tlenowego to C6H12O6 + 6O2 → 6CO2 + 6H2O + E (2877kJ)
- równanie oddychania beztlenowego to C6H12O6 → 2CO2 + 2C2H5OH + E (93 kJ)
Reakcja, która powstaje w wyniku oddychania, może zostać wykorzystana w mechanicznej pracy komórki np. w skurczu mięśni lub przewodzeniu impulsów elektrycznych, oraz w pracy osmotycznej np. pracy nerki transportującej substancje wbrew różnicy stężeń.
Reakcje katabolizmu i anabolizmu zachodzą równocześnie, a ich intensywność zależy od wieku.
- w przypadku osobników młodych – dominuje reakcja syntezy
- u osobników dojrzałych – procesy anabolizmu i katabolizmu wyrównują się
- u osobników starszych – przeważają reakcje rozpadu
