Fosforylacja cykliczna i niecykliczna – różnice

Fosforylacja to proces zachodzący w jasnej fazie fotosyntezy, w chloroplastach. Zachodzi przy udziale światła i polega na wytworzeniu ATP z ADP i fosforanu nieorganicznego.

Fosforylacja niecykliczna zachodzi w momencie, kiedy wybity elektron nie powraca do cząsteczki chlorofilu lecz przyłącza się do przenośnika wodorowego NADP. Dziura w cząsteczce chlorofilu uzupełniana jest elektronem pochodzącym z innej cząsteczki chlorofilu pobierającej brakujący elektron z fotooksydacji wody. Inaczej mówiąc, fosforylacja niecykliczna to droga przepływu elektronu podczas fotosyntezy, która angażuje fotoukład I i fotoukład II oraz produkuje ATP, NADPH oraz tlen. Przepływ elektronów odbywa się od cząsteczki wody do NADP+. Faza niecykliczna zachodzi głównie u roślin.

Fosforylacja cykliczna zachodzi w momencie przejścia wybitego elektronu przez ciąg przenośników elektronowych i oddaje zakumulowaną w nim energię, a następnie w formie niewzbudzonej zostanie powtórnie wbudowany w cząsteczkę chlorofilu. Wytworzenie gradientu protonowego odbywa się bez udziału fotoukładu II. Przenoszenie protonów przez błonę tylakoidów odbywa się także bez rozkładu wody, a elektron nie trafia do NADP+ a jest przenoszony na kompleks cytochromów. W efekcie reakcji protony przenoszone są w poprzek błony tylakoidów i następuje wytworzenie gradientu protonowego. Różnica stężeń protonów wewnątrz i na zewnątrz, która wytworzyła się podczas cyklu reakcji, dostarcza energii do ATP. Faza cykliczna zachodzi głównie u bakterii.