Reakcja glikolizy – znaczenie i przebieg
Glikoliza polega na rozkładzie glukozy zachodzącej w cytoplazmie w warunkach beztlenowych. Jest to ciąg reakcji biochemicznych. Polega na przekształceniu cząsteczki glukozy na dwie cząsteczki pirogronianu. Pierwszą fazą glikolizy jest fosforylacja cząsteczki glukozy. Ona, przy użyciu dwóch cząsteczek ATP zostaje przekształcona w 1,6-difosfofruktozę. Następnie, związek ten rozpada się, a dwie cząsteczki aldehydu 3-fosfoglicerynowego – dwie triozy – w kolejnym etapie zostają przekształcone w kwas pirogronowy, a następnie kwas mlekowy. W wyniku glikolizy powstają dwie cząsteczki ATP przy glukozie, lub trzy cząsteczki ATP , przy wykorzystywaniu glukozy zmagazynowanej w glikogenie. Glikoliza dostarcza energii dla pracy mięśni w warunkach beztlenowych.
Glikoliza nazywana jest także inaczej szlakiem Embdena-Meyerhofa-Parnasa. Taką nazwę nosi w związku z tym, że ewolucyjnie uznawana jest za stary szlak metaboliczny rozpowszechniony u organizmów żywych. Glikoliza przebiega w cytoplazmie podstawowej u eukariotów i prokariotów. Glikoliza występuje także w komórkach roślin, w plastydach. U niektórych protistów zachodzi w wyspecjalizowanych organellach jak glikosomy.
Glikoliza posiada rozbudowany schemat Embden-Meyerhof-Parnas, nazywany przez jego odkrywców.
Rolą glikolizy jest m.in: dostarczenie energii i wytwarzanie intermediatów dla szlaków biosyntetycznych. Pełni także rolę drogi katabolizmu wielu heksoz.
Podstawowymi substratem dla glikolizy jest glukoza.
