Jak analizować klimatogramy?

Czym są klimatogramy?

Klimatogram to graficzne przedstawienie cech klimatu występujących w ciągu roku na danym obszarze. W skład budowy klimatogramu wychodzi:

oś odciętych, przedstawiająca kolejne miesiące
oś rzędnych, na której umieszczone są wartości elementów meteorologicznych
diagram słupkowy, za pomocą którego przedstawiona jest średnia miesięczna sumy opadów w milimetrach
wykres liniowy, który informuje o średniej miesięcznej temperatury powietrza wyrażonej w °C

Analizując klimatogramy należy posiadać wiedzę na temat stref klimatycznych i różnych typach klimatu występujących w tych strefach. Ziemia wg klasyfikacji Okołowicza podzielona jest na 5 głównych stref klimatycznych: równikową, zwrotnikową, podzwrotnikową, umiarkowaną, okołobiegunową.

Cechy klimatu jakimi charakteryzuje się każda ze stref związane są zarówno z szerokością geograficzną (czynnik strefowy) jak i z wysokością nad poziomem morza czy działalnością człowieka (czynniki astrefowe). Każda ze stref klimatycznych posiada różne typy klimatów.

Strefę klimatów równikowych wyróżnia największa roczna suma opadów ok. 2000mm. Wyróżniamy w niej następujące typy klimatów:

Klimat równikowy wybitnie wilgotny, charakteryzuje się bardzo wysokimi opadami przez cały rok, oraz nieznacznymi amplitudami temperatur.
Klimat podrównikowy wilgotny, wahania temperatury są większe, a miesięczna suma opadów niższa.
Klimat podrównikowy suchy, główną jego cechą jest występowanie pory suchej oraz wysoka średnia temperatura powietrza.

Strefa klimatów zwrotnikowych- najbardziej sucha, rejon występowania największych pustyń. Opady ok. 250 mm, w głębi kontynentu jeszcze mniej. Typy klimatów to przede wszystkim:

Klimat wilgotny, występujący w strefach oddziaływania monsunów. Charakteryzuje się bardzo wysokimi opadami w porze deszczowej (lato) oraz niskimi w porze suchej (zima). Średnia temperatura powietrza jest wysoka.
Klimat kontynentalny suchy, występują niskie opady oraz duże dobowe wahania temperatury.
Klimat kontynentalny skrajnie suchy, opady sporadyczne lub ich brak, najbardziej suchy typ klimatu, wysoka amplituda temperatury powietrza.

Strefa klimatów podzwrotnikowych, opady od 500-1000 mm, wielkość opadów atmosferycznych przypada głównie na okres jesienny i zimowy, wyróżniamy następujące typy klimatów:

Klimat śródziemnomorski występują w nim ciepłe i suche lata oraz łagodne zimy z temperaturą powyżej 0°C. To właśnie w porze zimowej obserwujemy największe opady atmosferyczne.
Klimat kontynentalny suchy.
Klimat kontynentalny skrajnie suchy.

Strefa klimatów umiarkowanych, roczna suma opadów to od 250 do 1000 mm. Wielkość opadów zmienia się wraz ze stanem oddalenia od wybrzeży. W strefie tej wyróżnić można następujące typy klimatów:

Klimat morski, opady dość równomierne w przeciągu roku, niska roczna amplituda powietrza. Temperatura rzadko spada poniżej 0°C.
Klimat ciepły przejściowy, opady występują przez cały rok, są natomiast niższe niż w przypadku klimatu morskiego. Występują roczne wahania temperatury powietrza.
Klimat kontynentalny ciepłe lata, mroźne zimy. Wysoka roczna amplituda powietrza. Największe opady przypadają w porze letniej.

Strefa klimatów okołobiegunowych, niska suma opadów poniżej 250mm, głównie w postaci śniegu.

Klimat subpolarny, cechą charakterystyczną jest krótkie, zimne lato oraz długa mroźna zima.
Klimat polarny, temperatura poniżej 0°C przez cały rok.

Przykład: Przyporządkuj podane klimatogramy (1-3) do odpowiedniego typu klimatu (A-C). Odpowiedź uzasadnij.

klimat śródziemnomorski
klimat wybitnie wilgotny
klimat monsunowy

[https://www.geografia24.eu/geo200_publikacje/album/1.%20GEOGRAFIA%20FIZYCZNA%20%C5%9AWIATA/3.%20ATMOSFERA/Klimatogramy/index.html]

[https://www.geografia24.eu/geo200_publikacje/album/1.%20GEOGRAFIA%20FIZYCZNA%20%C5%9AWIATA/3.%20ATMOSFERA/Klimatogramy/index.html]

[https://www.geografia24.eu/geo200_publikacje/album/1.%20GEOGRAFIA%20FIZYCZNA%20%C5%9AWIATA/3.%20ATMOSFERA/Klimatogramy/index.html]

Rozwiązanie:

Analizujemy klimatogram nr.1.

Roczna suma opadów równomiernie rozłożona w ciągu roku i bardzo wysoka
Średnia roczna temperatura powietrza powyżej 25°C
Niska roczna amplituda powietrza

Klimatogram oznaczony cyfrą 1 przedstawia typ klimatu wybitnie wilgotny

Analizujemy klimatogram nr. 2.

Opady rozłożone nierównomiernie w ciągu roku. Występowanie pory deszczowej i suchej
Bardzo wysokie opady w okresie letnim
Wysoka średnia roczna temperatura powietrza, powyżej 25°C
Niskie roczne wahania temperatury

Klimatogram oznaczony jako 2 przedstawia typ klimatu monsunowy

Analizujemy klimatogram nr. 3