Występowanie wód podziemnych

Wody podziemne obok wód powierzchniowych i atmosferycznych, biorą udział w procesie cyklu wymiany obiegu wody pomiędzy atmosferą a hydrosferą. Objętość wód podziemnych kilkukrotnie przekracza objętość wszystkich wód z mórz i oceanów. Rozmiar samych wolnych wód podziemnych (niezwiązanych w skałach) wynosi ok 60 mln km3 (ok. 4,12 % zasobów hydrosfery).

Ilość wód podziemnych oraz ich wystepowanie, zależy od rodzaju opadów atmosferycznych, oraz zmian temperatury powietrza.  Wody te, mogą więc zatem częściowo zamarzać, wyparowywać lub zwiększać swą ilość, w zależności od warunków atmosferycznych.

Wody podziemne gromadzą się w skałach skorupy ziemskiej.
Zasilane są głównie z opadów atmosferycznych , oraz w mniejszym stopniu z kondensacji pary wodnej oraz infiltracji wód powierzchniowych w skalne podłoże. Ruch wody podziemnej odbywa się dzięki siłom grawitacji i nazywany jest on filtracją.

Opady atmosferyczne, pod wpływem siły ciężkości przesączają się w głąb skorupy ziemskiej. Tam napotykają różne warstwy ziemi,

Te warstwy/poziomy wodonośne są bardzo zróżnicowane pod względem litologicznym(budowy). Składają się z piasków, piaskowców, dolomitów, wapieni.

Niektóre warstwy wodonośne potrafią przewodzić wodę i ta swobodnie przez nie przepływa, a niektóre z nich wodę zatrzymują i gromadzą.

Jeżeli warstwai ma charakter przepuszczalny, to pod nią znajdują się dwa rodzaje in nych warstw podziemnych – strefa aeracji i strefa saturacji.

Strefa aeracji (napowietrzania) to warstwa skał przepuszczalnych, niewypełniona wodą, stanowiąca przestrzeń do głębszego przesączania się wody. W skałach wystepują różnej wielkości pory i szczeliny, w których pod wpływem siły grawitacji, woda może swobodnie krążyć.

Wraz ze wzrostem głębokości, z powodu wzrastającego ciśnienia geostatycznego, które zaciska pory i szeliny skalne, zmniejsza się jednak zdolność warstw wodonośnych, do przewodzenia i gromadzenia wody.

Gdy wsiąkająca woda, przesączy się już przez strefę aeracji, natrafia wtedy na skały nieprzepuszczalne i zaczyna się tam gromadzić, tworząc tzw strefę saturacji, lub strefę wodonośną.

Wody gruntowe dzieli się w zależności od sposobu ich powstania od głębokości ich zalegania oraz rozmieszczenia ich w strukturach wodonośnych. Z tego względu możemy wyróżnić różne podziały wód podziemnych

Podział wód podziemnych ze względu na sposób ich powstawania:

  1. Wody infiltracyjne- tworzą się dzięki przesiąkaniu wody przez szczeliny w glebie oraz w warstwach skalnych.
  2. Wody kondensacyjne- powstają w wyniku skraplania się pary wodnej w przypowierzchniowych warstwach gruntu.
  3. Wody juwenilne- wody powstałe w wyniku wydostawania się z głębin ziemi magmy
  4. Wody reliktowe- wody, które zostały uwięzione w warstwach skalnych, co na długi czas odcięło je od kontaktu z innymi wodami i
  5. Wody metamorficzne-powstają w czasie metamorfozy termicznej nietrwałych minerałów w tzw. procesie dehydroksylacji.

Inne podziały wód podziemnych to: ze względu na temperaturę: chłodne (temperatura < 20 stopni Celsjusza) i termalne powyżej 20 stopni

Podział ze względu na rodzaj szczelin i porów skalnych wypełnionych wodami podziemnymi:

  1. szczelinowe,
  2. porowe,
  3. krasowe

Podział ze względu na głębokość zalegania wód podziemnych:

  1. podskórne,
  2. gruntowe,
  3. wgłębne,
  4. głębinowe