Witaminy rozpuszczalne w wodzie (endogenne i egzogenne)
Witaminy, to związki organiczne wspomagające prawidłowe funkcjonowanie organizmu i procesy biochemiczne. Witaminy rozpuszczalne w wodzie nie są magazynowane w organizmie. Same w sobie mogą osiągać toksyczne stężenia.
Podział witamin rozpuszczalnych w wodzie
Do grupy witamin rozpuszczalnych w wodzie wchodzą:
- Witamina B1 – Tiamina – wspomaga pracę układu nerwowego i prawidłowych procesów myślowych. Zmniejsza ryzyko ukąszenia przez komary, przyspiesza gojenie ran i uśmierza ból. Występuje w drożdżach, jajach, ziarnach zbóż, orzechach czy pestkach słonecznika.
- Witamina B2 – Ryboflawina – wspomaga funkcjonowanie błon śluzowych, wpływa na tworzenie się czerwonych krwinek i poprawę funkcjonowania narządu wzroku. Występuje w grzybach, mięsie, mleku czy warzywach strączkowych.
- Witamina B3 – Niacyna – wpływa na zdrową skórę, jej ładny kolor i przepływ krwi w naczyniach krwionośnych. Występuje w orzechach ziemnych, tłustych rybach, otrębach pszennych, drobiu czy wątróbce.
- Witamina B5 – Kwas pantotenowy – poprawia jakość włosów, wspomaga ich porost i zachowuje odpowiednią pigmentacje. Wpływa na tworzenie przeciwciał i jest nazywana witaminą antystresową. Opóźnia procesy starzenia. Występuje w czerwonym mięsie, rybach, jajkach, otrębach, serach, czy orzechach.
- Witamina B6 – Pirydoksyna – wspomaga lepszą jakość skóry i niweluje trądzik poprzez regulację procesów łojowych. Wytwarza przeciwciała, hormony i czerwone krwinki. Poprawia odporność organizmu. Łagodzi bóle menstruacyjne. Występuje w bananach, orzechach, rybie, drobiu, awokado, mleku czy ziarnach zbóż.
- Witamina B9 – Kwas foliowy – wspomaga przebieg ciąży, uczestniczy w metabolizmie białek i DNA. Występuje w sałacie, szparagach, brokułach, szpinaku, kiełkach, żółtku jajka, drożdżach, czy ziarnach zbóż.
- Witamina B12 – Kobalamina – wspomaga prawidłowe spalanie tłuszczu i prawidłowe działanie mózgu, rdzenia kręgowego i nerwów. Zapobiega niedokrwistości i anemii, wpływa na proces tworzenia czerwonych krwinek, syntezy DNA i RNA oraz tzw. hormonów szczęścia np. serotoniny. Występuje w rybach, mięsie, wątrobie, mleku czy żółtku jaja.
- Witamina PP – Niacyna – wpływa na prawidłowe funkcjonowanie mózgu i układu nerwowego, na proces syntezy hormonów płciowych, hormonów tarczycy i trzustki oraz kortyzolu. Witamina posiada zdolność zmniejszenia stężenia cholesterolu, trójglicerydów i rozszerzania naczyń krwionośnych.
- Witamina H – Biotyna – wpływa na prawidłowe funkcjonowanie i pracę gruczołów potowych oraz szpiku kostnego. Współuczestniczy w przemianie cukrów i aminokwasów oraz reguluje stężenie glukozy we krwi. Występuje w mleku, warzywach, mięsie i jajach.
- Witamina C – Kwas askrobinowy – pobudza odporność organizmy, chroni serce i odtruwa organizm. Współdziała w procesie kolagenu i białek. Posiada właściwości bakteriobójcze i jest najsilniejszym antyutleniaczem. Występuje w owocach dzikiej róży, czarnej porzeczce, papryce, kalafiorze, brukselce, truskawkach, kiwi, cytrusach i pomidorach.
Właściwości biologiczne witamin i ich znaczenie w funkcjonowaniu organizmu
Skutki niedoboru witamin rozpuszczalnych w wodzie to częste zjawisko. Jest to problematyczne, ponieważ ten rodzaj witamin wpływa na prawidłowy rozwój i zachowanie zdrowia człowieka. Witaminy szybko rozpuszczają się w wodzie co sprzyja szybkiej chłonności przez organizm. Aktywują wiele enzymów, wspomagają odporność organizmu, regulują procesy biologiczne, przemiany aminokwasów, procesy krwiotwórcze, ale także wpływają na jakość włosów, skóry i paznokci.
Przebieg metabolizmu komórkowego i etapy trawienia w ciele człowieka
Każda witamina rozpuszczalna w wodzie wchłaniana jest w jelicie cienkim i transportowana krwią do organizmu. Witaminy z grupy B wchłaniane są przez jelito grube, a dokładniej kosmki jelitowe znajdujące się na jego ścianach. Organizm nie potrafi ich magazynować, więc witaminy z grupy B i witaminę C powinno się dostarczać do organizmu z codzienną dietą. Nadmiar witamin rozpuszczalnych w wodzie wydalany jest z potem i moczem.
