Właściwości mocznika

Otrzymywanie i reakcje mocznika

Mocznik to zwyczajowa nazwa karbonamidu (diamidu kwasu węglowego) – związku chemicznego należącego do grupy amidów o wzorze CO(NH₂)₂. Powoduje mętnienie wody wapiennej, co można zaobserwować doświadczalnie. Do probówki z rozpuszczonym w wodzie mocznikiem należy dodawać kroplami stężony roztwór kwasu siarkowego (VI), a następnie zamknąć probówkę korkiem z rurką odprowadzającą i ogrzać. Po umieszczeniu końca rurki w probówce z wodą wapienną obserwować możemy jej zmętnienie. Świadczy to o wydzielaniu się dwutlenku węgla – gazu, który powoduje mętnienie wody wapiennej. Zachodzi następująca reakcja:

CO(NH₂)₂ + H₂O + H₂SO₄ → (NH₄)₂SO₄ + CO₂↑ – reakcja zachodzi w podwyższonej temperaturze

Kolejną reakcją, której ulega mocznik, jest reakcja z wodorotlenkiem sodu:

CO(NH₂)₂ + 2 NaOH → Na₂CO₃ + 2NH₃↑ – reakcja zachodzi w podwyższonej temperaturze

>> Chcesz dobrze zdać maturę z chemii? Zobacz ebook Chemia część 4.

Mocznik pod wpływem intensywnego ogrzewania ulega reakcji kondensacji, tworząc dimocznik (inaczej – biuret):

CO(NH₂)₂ + CO(NH₂)₂ → (NH₂)CO(NH)CO(NH₂) + NH₃↑ – reakcja zachodzi w podwyższonej temperaturze