Pierwiastki z bloku d o konfiguracji elektronowej odbiegającej od normy
Konfiguracja elektronowa pierwiastków to rozmieszczenie ich elektronów na powłokach. Kolejność zapełniania powłok przedstawia się następująco:
1s → 2s → 2p → 3s → 3p → 4s → 3d → 4p → 5s → 4d → 5p → 6s → 4f → 5d → 6p → 7s → 5f
Jako pierwsze zapełniają się więc te o najniższej energii. Elektrony zapełniają kolejne podpowłoki dopiero wtedy, gdy na poprzednich podpowłokach zostanie osiągnięta maksymalna liczba elektronów. Istnieje jednak wyjątek od tej reguły (zwany też promocją elektronu). Zjawisko to polega na samorzutnym przeniesieniu elektronu w celu uzyskania trwalszej konfiguracji. Różnica pomiędzy poziomami energetycznymi 4s i 3d jest bowiem niewielka, a układ elektronów odbiegający od ogólnej reguły – korzystniejszy energetycznie.
>> Chcesz dobrze zdać maturę z chemii? Zobacz ebook Chemia część 1.
Promocja elektronowa występuje w przypadku pierwiastków takich jak: chrom, miedź, srebro czy pallad. Konfiguracje elektronowe wymienionych pierwiastków przedstawiono poniżej:
24Cr : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5 4s1
20Cu: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d10 4s1
47Ag: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p6 5s1 4d10
46Pd: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p6 4d10