Jak obliczyć czas strefowy?
Czas strefowy został wprowadzony w XIX wieku i miał usprawnić komunikację na odległość pomiędzy państwami. Jest to czas który różni się od czasu uniwersalnego o pełną liczbę godzin. Istotą czasu strefowego jest stosowanie go w południkowych pasach o długości geograficznej będącej wielokrotnością 15°. Zasięg pojedynczej strefy obejmuje obszar 7°30’ na wschód i 7°30’ na zachód. Miejscowość położona pomiędzy tymi długościami geograficznymi posiada ten sam czas. Środek pasów południkowych określany jest jako południk środkowy i jego średni czas słoneczny pokrywa się z czasem strefowym obszaru leżącego w danej strefie (rys.1).
Rys.1. Schemat przedstawiający zamianę czasu słonecznego pasa południkowego na czas strefowy [http://geografia.zspryglice.pl/temat3.html]
Według umownego podziału Ziemia podzielona jest na 24 strefy czasowe. Południk 180° oznacza linię zmiany daty. Jeżeli przekraczamy ją z półkuli zachodniej na wschodnią to musimy zmienić datę na późniejszą, natomiast jeżeli z półkuli wschodniej na zachodnią to na wcześniejszą (rys.2).
Rys.2. Schemat przedstawiający linię zmiany daty. [http://geografia.zspryglice.pl/temat3.html]
Pas pomiędzy południkami 7°30’W i 7°30’E nazywany jest strefą czasu uniwersalnego (U.T. lub GMT). Chcąc obliczyć czas obowiązujący w innych strefach czasowych, zawsze odnosimy się do czasu uniwersalnego. Dla przykładu, czas strefowy obszaru położonego na wschód od czasu uniwersalnego rozciągającego się pomiędzy południkami 7°30’E i 22°30’E (czas środkowoeuropejski) określa się jako U.T.+1 h. W sposób analogiczny można obliczyć czas każdej strefy.
Wprowadzenie czasu strefowego okazało się jednak niedoskonałe ponieważ istnieje wiele państw (w tym również Polska), których granice leżą w dwóch lub więcej strefach czasowych. Skutkiem czego byłoby występowanie innego czasu na wschodnich, a innego na zachodnich terenach danego kraju. Dlatego dla ujednolicenia czasu obowiązującego w całym obszarze kraju, władze danego państwa określają czas urzędowy. W Polsce jak i w większości krajów Europy wyróżniamy czas urzędowy letni i zimowy. W okresie letnim korzystamy z czasu środkowoeuropejskiego, oznacza to, że do czasu uniwersalnego dodajemy jedną godzinę (U.T.+1h), natomiast w okresie zimowym korzystamy z czasu wschodnioeuropejskiego i wtedy do czasu uniwersalnego dodajemy dwie godziny (U.T.+2h)
Przykład 1: Jeżeli w Krakowie jest godzina 14.30 według czasu urzędowego letniego to która godzina jest w Pekinie ?
Rozwiązanie:
Dane: w Krakowie czas urzędowy letni- U.T.+1h
Sprawdzamy w której strefie czasowej leży Pekin – U.T.+8h
Wniosek: Pomiędzy Krakowem a Pekinem jest 7 godzin różnicy. Pekin leży bardziej na wschód więc do godziny która jest w Krakowie dodajemy 7 godzin różnicy.
14.30 + 7h= 21.30
Odpowiedź: Podczas gdy w Krakowie jest godzina 14.30 według czasu letniego, wtedy w Pekinie jest godzina 21.30.
Przykład 2: W Poznaniu w niedzielę o 4.30 czasu zimowego rozpocznie się walka bokserska o mistrzostwo świata wagi ciężkiej. Która godzina i który dzień tygodnia będzie wtedy na hali w Madison Square Garden, która znajduje się w Nowym Jorku?
Rozwiązanie: w Poznaniu czas urzędowy zimowy: U.T.+2h
Strefa Nowego Jorku- czas środkowoamerykański letni: U.T.-4h
Różnica pomiędzy Poznaniem a Nowym Jorkiem to 6godzin. Nowy Jork leży na zachód od Poznania więc od godziny Poznania odejmujemy 6 godzin
4.30 – 6h= 22.30 – minęliśmy linię zmiany daty, w Nowym Jorku jest dzień wcześniej: sobota
Odpowiedź: Gdy rozpocznie się walka bokserska, w Madison Square Garden będzie wtedy sobota godzina 22.30