Czym są fluorki? Charakterystyka, reakcje.

Właściwości i reakcje fluorków

Fluorki to związki nieorganiczne fluoru z metalami oraz niemetalami, w których występuje on na -I stopniu utlenienia, a także związki organiczne, których cząsteczki zawierają w swoim składzie fluor.

Fluorki metali to sole kwasu fluorowodorowego HF o wzorze ogólnym:

M_xyF_yx

Gdzie:
M – symbol metalu
F – fluor
x – wartościowość fluoru (I)
y – wartościowość metalu

Mają one budowę jonową i postać krystaliczną. Ich reaktywność i metody otrzymywania są takie same jak dla innych soli. Część fluorków rozpuszcza się w wodzie (np. fluorek potasu KF, sodu NaF i srebra AgF) i są one trujące. Powszechny w przyrodzie jest minerał fluoryt, czyli fluorek wapnia.

Fluorki metali są stosowane do otrzymywania fluorowodoru, niszczenia drobnoustrojów, jako impregnaty do drewna, topniki do szkła i ceramiki.

Fluorki niemetali otrzymuje się poprzez działanie fluorowodorem na związki niemetali. Zwykle są to bezbarwne gazy, np. fluorek krzemu SiF₄, fluorek siarki SF₆.

Związki fluoroorganiczne, czyli fluorki organiczne to związki, w których jednym z podstawników jest fluor, np. kwas fluorooctowy CH₂FCOOH. Substancje fluoroorganiczne, w przeciwieństwie do nieorganicznych związków fluoru, najczęściej są nietoksyczne, obojętne chemicznie i fizjologicznie. To pozwala na ich zastosowania w wielu produktach codziennego użytku. Związki fluoroorganiczne są powszechnie stosowane m.in. jako media chłodzące, czynniki spieniające i gaśnicze, propelenty, substancje smarujące, plastyfikatory, przepony w elektrolizerach, membrany jonowymienne, anestetyki, środki uspokajające i przeciwlękowe, substytut krwi, radiofarmaceutyki, kosmetyki, środki bakterio- i grzybobójcze, środki ochrony roślin czy barwniki. Jednak jednocześnie związki fluoroorganiczne przyczyniają się do znacznej degradacji środowiska przyrodniczego, powodują powstawanie tzw. dziur ozonowych, a zatem odpowiadają częściowo za efekt cieplarniany.