Jak religia wpływa na życie człowieka?
Religia to zjawisko niezwykle szerokie; w nauce definiowane jest jako system wierzeń i praktyk, które mają za zadanie określić relację między strefą sacrum (sferą świętości i boskości) a profanum (społeczeństwem bądź jednostką). Religia od najdawniejszych czasów towarzyszyła człowiekowi, dziś niemal 90% ludzkości deklaruje przynależność do jednej z religii. Wśród najważniejszych religii świata wyróżniamy:
– Judaizm: jest to najstarsza religia monoteistyczna. Opiera się na przymierzu, jakie zawiązał naród wybrany (lud Żydowski) z Bogiem Jahwe.
– Chrześcijaństwo: religia wyrosła z judaizmu; najważniejsza postacią jest Jezus Chrystus syn Boga. Chrześcijaństwo jest wewnętrznie podzielone na trzy odłamy: katolicyzm, prawosławie i protestantyzm,
– Islam: najmłodsza religia monoteistyczna i druga po chrześcijaństwie najbardziej liczna religia na świecie; Islamiści wierzą w Allaha i w nauki najwyższego proroka – Mahometa. Religia ta, podobnie jak judaizm, jest silnie usankcjonowana przez normy i reguły dotyczące życia codziennego;
– Hinduizm: największa religia politeistyczna, silnie rozproszona wewnętrznie (ok. 10 tysięcy odłamów), ponadto nie posiadająca oficjalnego założyciela ani przewodniego nurtu. W hinduizmie istnieje wiele bogów, zaś najważniejszym z nich jest Brahma. Wyznawcy wierzą w reinkarnację – wędrówkę dusz do innego ciała uzależnionej od zasług w poprzednim życiu,
– Buddyzm: wywodzi się z hinduizmu, powiązany jest silnie z osobą Buddy. Najważniejszym postulatem buddyzmu jest oświecenie duchowe i wyzwolenie od wszelkich pokus i pożądania,
– Konfucjanizm: obecny głównie w Chinach, Korei oraz Japonii; jest to mieszanka filozofii, religii, ekonomii oraz etyki.
Wpływ religii na życie ludzi szczególnie uwidacznia się w sferze etyki oraz moralności. Ponadto socjolog Max Weber dostrzegł wpływ religii na rozwój gospodarki. Badał on związek kalwinizmy i jego roli we wczesnym rozwoju kapitalizmu. Ascetyzm i szczególna rola pracy w codziennym życiu protestantów znacznie pomogła rozpowszechnić kapitalizm w Europie Zachodniej.
Jednak religia może działać odwrotnie, czyli hamować wszelki rozwój i społeczne zmiany, wówczas mówi się o fundamentalizmie religijnym z jego skłonnościami do postaw konserwatywnych w polityce o obyczajowości.
Wśród pozytywnych aspektów religii badacze podkreślają szczególnie jej dobroczynny wpływ na samopoczucie oraz wielką siłę jednoczącą różne klasy ludzi niezależnie od poziomu zamożności oraz pochodzenia.
Istnieją społeczeństwa, które uzależniają pozycję społeczną od wyznania religijnego. Przykładem takich praktyk może być status chrześcijan w państwach muzułmańskich oraz prześladowania muzułmańskich Rohingya w Mjanmie. Niektóre społeczności muzułmańskie (Iran, Arabia Saudyjska) oraz judaistyczne (rodziny Chasydzkie) jawnie ograniczają wolności kobiet i osób homoseksualnych, łamiąc przy tym prawa człowieka przez szereg zakazów i nakazów opierających się na prawie szariatu.
