Charakterystyka węglików?

Węgliki to związki, które powstają z połączenia węgla i pierwiastków o mniejszej elektroujemności niż węgiel. Są to zarówno związki węgla z metalami, jak i z niemetalami.

Wzór ogólny węglików:

ExyCyx

Gdzie:
C – węgiel
E – metal lub niemetal
x – wartościowość węgla
y – wartościowość metalu lub niemetalu

Nazewnictwo węglików

Nazwy węglików są dwuczłonowe, tak jak tlenków. Na pierwszym miejscu we wzorze sumarycznym zapisujemy symbol metalu lub niemetalu, na drugim węgiel. Pierwszy człon nazwy to słowo „węglik” z pominięciem wartościowości, a drugi – nazwa pierwiastka stojącego przed węglem w dopełniaczu, czyli odpowiadająca na pytanie „czego?”.

Przykład:
SiC – węglik krzemu,
Be4C3 – węglik berylu.

Węgliki często nazywa się nazwami zwyczajowymi:

  • karbid (acetylenek) – węglik wapnia CaC2
  • metylenek – węglik glinu, Al4C3
  • karborund – węglik krzemu SiC

Podział węglików

Węgliki dzieli się na:

  • Jonowe – są tworzone przez metale 1 i 2 grupy układu okresowego oraz glin. Występują w nich wiązania jonowe, mają budowę krystaliczną. Pod wpływem wody ulegają hydrolizie z powstaniem węglowodoru. Węgliki jonowe to m.in. węglik litu LiC, węglik sodu NaC, węglik glinu Al4C3. Specjalną grupą węglików jonowych są acetylenki zbliżone budową do acetylenu (C2H2), w których występuje potrójne wiązanie kowalencyjne między atomami węgla, a wodór zostaje zastąpiony innym pierwiastkiem. Metanki natomiast są pochodnymi metanu CH4, w których wszystkie atomy wodoru zastąpiono innym pierwiastkiem.
  • Międzywęzłowe – są tworzone przez metale 4, 5 i 6 grupy. Między węglem, a metalami występuje wiązanie metaliczne. Charakteryzują się dużą twardością, odpornością chemiczną i termiczną, metalicznym połyskiem. Wykazują zatem cechy metali. Przewodzą również prąd elektryczny. Są używane jako materiały ścierne i elementy skrawające w postaci węglików spiekanych, czyli mieszaniny węglików różnych Węgliki międzywęzłowe to m.in. węglik tytanu TiC, węglik wolframu WC, węglik wanadu V2C.
  • Kowalencyjne – są tworzone przez pierwiastki o elektroujemności zbliżonej do węgla. Cechują się dużą twardością, krystaliczną budową i obojętnością chemiczną. W węglikach kowalencyjnych występują trójwymiarowe sieci wiązań pierwiastek-węgiel. Węgliki kowalencyjne to m.in. węglik krzemu SiC, węglik berylu Be4C3.