Sen a nauka — czy warto zarywać noce?
Teoretycznie, każdy z nas wie, że sen to zdrowie. A jak to wygląda w praktyce? Lekcje w systemie zmianowym, przeładowany program — to wszystko sprawia, że “nauka po nocach” nikogo już nie dziwi. A czy rzeczywiście się opłaca? Jaką rolę pełni sen w procesie zapamiętywania i przyswajania informacji? Odpowiedź w dzisiejszym artykule.
Co się dzieje, kiedy śpisz
Sen to dla człowiek czas odpoczynku, jednak nasz mózg nigdy nie odpoczywa. W nocy zmienia jedynie rodzaj swojej aktywności. Kiedy śpisz wszystkie informacje i zdarzenia z minionego dnia są konsolidowane. Proces ten polega na utrwalaniu nabytych informacji (umiejętności, śladów pamięciowych). Dlaczego jest to takie ważne? Kiedy zdobywasz nową wiedzę, np. związanej z II wojną światową, na początku informacje te trafiają do części mózgu nazywanej hipokampem. To struktura, która zlokalizowana jest w lewej i prawej części płata skroniowego kory mózgowej. Hipokamp odpowiada za gromadzenie informacji oraz proces uczenia się. To jednak dopiero pierwszy etap. Kluczowe jest bowiem przekazanie nowych informacji z hipokampu do kory mózgowej, czyli właśnie ich konsolidacja. Co ważne — jest to możliwe wyłącznie, kiedy śpimy.
Znaczenie snu w procesie uczenia się
Jak widzisz, podczas snu dochodzi do utrwalenia zdobytych informacji. Kiedy Ty smacznie śpisz, Twój mózg uczy się. Działa to również w odwrotną stronę. Kiedy uczysz się w nocy, mózg nie ma czasu, by przetworzyć i utrwalić zdobytą wiedzę. Jeśli zdarzyło Ci się zarwać noc przed jedną, nieznaczącą klasówką, jeszcze nic się nie stało, ale nocne powtórki do matury, to nie jest dobry pomysł. W takim przypadku najważniejsze jest bowiem trwałe przyswojenie informacji, bo nie uda Ci się przecież powtórzyć wszystkiego, noc przed egzaminem maturalnym. W dłużej perspektywie, nauka w nocy nie przyniesie efektów. Szybko zapomnisz to, czego się nauczyłeś, a na dodatek przez cały dzień będziesz niewyspany. Efekt? Brak energii, osłabienie koncentracji i konieczność drzemki w ciągu dnia.
Higiena snu — 6 zasad efektywnej nauki
- Kończ naukę najpóźniej o 22.00
- Idź wcześniej spać, a najważniejsze informacje powtórz rano.
- Staraj się zasypiać codziennie o tej samej porze.
- Kładź się spać przed północą.
- Nie powtarzaj materiału, zasypiając.
- Krótko przed zaśnięciem nie oglądaj telewizji i nie korzystaj z telefonu.