Który pierwiastek jest bardziej elektrododatni?
Elektrododatniość to cecha pierwiastka opisująca łatwość oddawania elektronów przez jego atomy. Jest ona przeciwieństwem elektroujemności (czyli zdolności przyciągania elektronów). Nie należy jednak traktować elektrododatniości jako zdolności atomów pierwiastka do odpychania elektronów, gdyż zawsze jądro atomowe pierwiastka przyciąga własne elektrony – jednakże z różną siłą. Dlatego można rozróżnić pierwiastki elektroujemne, które z dużą siłą przyciągają elektrony oraz elektrododatnie – które również przyciągają elektrony, ale z małą siłą. Bardziej elektrododatnie są metale, niż niemetale.
Obecnie pojęcie „elektrododatniość” wychodzi z użycia. Coraz częściej nie mówi się o pierwiastkach elektrododatnich, ale o pierwiastkach o niskiej elektroujemności.
Co wpływa na wartość elektrododatniości pierwiastka?
- Liczba protonów w jądrze atomowym – im mniej protonów, tym mniejsza siła przyciągania elektronów, a zatem większa elektrododatniość.
- Promień atomu – im większy promień atomowy, tym mniejsza siła przyciągania elektronów, czyli większa elektrododatniość.
Patrząc na położenie pierwiastków w układzie okresowym, elektrododatniość rośnie wraz z numerem okresu (w dół) i maleje wraz z numerem grupy (w prawo).
Przykład 1. Pierwiastki w tej samej grupie
Który z pierwiastków jest bardziej elektrododatni – Li czy Cs?
Dla pierwiastków z tej samej grupy sprawdzamy ilość powłok elektronowych. Cs ma ich 6, więc jego elektrony znajdują się dalej od jądra atomowego, niż elektrony Li, który ma 2 powłoki elektronowe. Elektrony położone dalej od jądra atomowego są przyciągane słabiej (czyli łatwiej oddawane), zatem elektrododatniość Cs jest większa niż Li.
Przykład 2. Pierwiastki w tym samym okresie
Który z pierwiastków jest bardziej elektrododatni – Be czy C?
Dla pierwiastków tego samego okresu sprawdzamy ilość protonów w jądrze atomowym. Ich elektrony są rozmieszczone na takiej samej liczbie powłok elektronowych, zatem im więcej protonów, tym silniejsze przyciąganie. Be ma mniej protonów niż C, więc jego jądro atomowe przyciąga elektrony słabiej. Be jest bardziej elektrododatni.