Charakterystyka i etapy procesu eutrofizacji
Eutrofizacja (z języka greckiego oznacza „dobrze odżywiony”) to proces wzrastania żyzności wód (biogenów) w zbiornikach wodnych. Zjawisko zachodzi stopniowo w dłuższej perspektywie czasu. Większa część jezior z początku była oligotroficzna (posiadająca małą ilość substancji odżywczych w wodzie), jednak poprzez ciągły dopływ substancji z zewnątrz (np. poprzez opady i spływy z okolicznych pól), zwiększały one koncentracje biogenów i tym samym przyspieszały proces eutrofizacji. Etapy eutrofizacji można podzielić na kilka faz:
- wpłynięcie do jeziora wód zawierających pierwiastki biogenne (przede wszystkim azot i fosfor) pochodzenia naturalnego (również rozkładające się szczątki organiczne),
- przyrost biomasy roślin, mnożenie zooplanktonu oraz zwiększona obecność ryb.
Źródło: https://2.bp.blogspot.com/
Zwiększanie żyzności jezior może mieć również pochodzenie od ludzkie, jednak taki proces przebiega za szybo i często kończy się załamaniem równowagi w ekosystemie i powstaniem tzw. martwych sfer w akwenie wodnym. Człowiek przyspiesza eutrofizacje w wyniku nadmiernego użycia nawozów na polach uprawnych, które spływają razem ze ściekami domowymi i przemysłowymi do rzek i jezior.
Bagna to z kolei tereny trwale nasycone wodą oraz porośnięte charakterystyczną roślinnością wilgociolubną (torfowce, trzciny). Tworzą się w najczęściej w zagłębieniach po umierających jeziorach oraz na pojezierzach i w odciętych zatokach morskich. Proces tworzenia się bagien z jezior nazywamy harmoniczną sukcesją jezior. W bagnach tworzy się torf (inaczej proces bagienny) który jest efektem ulatniania się związków organicznych. To właśnie wtedy mówimy o przejściu ze stanu oligotrofii do eutrofii, czyli momentu, kiedy bogactwo substancji pokarmowych w akwenie wodnym, wymagające dużego zużycia tlenu, prowadzi do beztlenowego rozkładu martwych organizmów na dnie jeziora. W efekcie tego zjawiska wytwarza się muł i powstają torfowiska oraz bagna.
