Konsekwencje ruchu obrotowego ziemi

Ziemia w ciągu doby wykonuje pełny obrót wokół własnej osi. Ruch ten nazywany jest ruchem obrotowym Ziemi. Obrót odbywa się z zachodu na wschód i trwa dokładnie 23 godziny 56 minut i 4 sekundy – czas ten nazywamy dobą gwiazdową. Bardziej znana jest doba słoneczna, która liczy dokładnie 24 godziny i mierzona jest czasem jaki upływa między dwoma kolejnymi momentami południa słonecznego, czyli chwilami, kiedy słońce znajduje się w najwyższym punkcie na niebie.

Prędkość liniowa wywoływana ruchem obrotowym uzależniona jest od szerokości geograficznej, na jakiej dany punkt się znajduje. Na równiku wynosi ona 1667km/h, z powodu najdłużej drogi do przebycia w ciągu doby. Im bardziej oddalamy się od równika, tym prędkość spada, by na biegunach wynieść 0km/h. Prędkość kątowa natomiast jest wartością stałą i wynosi 360°/24h.

Źródło: https://epodreczniki.pl/a/ruch-obrotowy-ziemi/DPGHtK9bN

Z powierzchni Ziemi trudno dostrzec zjawisko ruchu obrotowego, dlatego z naszej perspektywy doświadczamy jedynie jego konsekwencji. Jedną z najbardziej oczywistych jest  następstwo dnia i nocy, które jest bezpośrednio związane z pozornym ruchem Słońca po sferze niebieskiej. W ciągu każdej doby jedna część planety jest zwrócona w kierunku Słońca i tam panuje dzień. W tym samym czasie druga strona jest od promieni słonecznych odcięta i wówczas mówimy o nocy. Ruch obrotowy Ziemi umożliwia płynne przechodzenie dnia w noc, jak i nocy w dzień.

Innymi konsekwencjami ruchu obrotowego są:

  • Spłaszczenie ziemi na biegunach, wynikające z działania siły obrotowej; z tego powodu Ziemia nie ma kształtu kuli.
  • Pozorna wędrówka Słońca po sferze niebieskiej, podczas niej określa się moment górowania słońca (południe), moment pojawienia się słońca na horyzoncie (wschód) oraz zanik Słońca za horyzontem (zachód).
  • Występowanie siły Coriolisa, która sprawia, że wszystkie poruszające się ciała ulegają odchyleniu od linii prostej: na północnej półkuli w prawo, zaś na półkuli południowej w lewo. Sile Coriolisa podlegają wszystkie ciała poruszające się po kuli ziemskiej: samoloty, samochody, a także rzeki, prądy morskie i wiatr. Zjawisko to można wyjaśnić na przykładzie erozji brzegów rzek: na półkuli północnej woda podmywa prawe brzegi, natomiast na półkuli południowej lewe.

Źródło: https://epodreczniki.pl/a/ruch-obrotowy-ziemi/DPGHtK9bN