Rodzaje źródeł

Żródłem nazywamy skoncentrowany, powstały z naturalnych przyczyn wytrysk wody podziemnej na powierzchnię.

Nauką, która zajmuje się badaniem takich źródeł jest tzw krenologia.

Wydajność źródła mierzy się najszczęściej ilościa wody wypływającej z niego w jednostce czasu np. litry/minuty lub litry/sekundy

To jak powstają źródła zależne jest od układu podziemnych nieprzepuszczalnych warstw skalnych oraz rzeźby terenu. W skrócie wody opadowe spływają przes warstwy przepuszczalne i zasilają głębsze poziomy wodonośne. Gdy przesączając się pod ziemią woda napotka warstwy nieprzepuszczalne, pod wpływem siły ciężkości i naporu ciśnienia hydrostatycznego zaczyna po nich spływać i je drążyć Źródła tworzą się w miejscach w którym strop tych nieprzepuszczalnych warstw skał, osłabnie na tyle, że wodzie uda przebić się tamtędy na powierzchnie,

Źródła które powstają są różnego typu i rodzaju. Kryteria, na podstawie których się je dzieli są różne: rzeźba terenu, procesy geologiczne, kierunek siły hydrodynamicznej wody, litologia utworów skalnych.

Ze względu na kierunek siły hydrodynamicznej wyróżnia się:

Źródła descenzyjne(spływowe, grawitacyjne)- tworzy się gdy woda podziemna, pod wpływem siły ciężkości swobodnie wypływa na powierzchnię
Źródła ascenzyjne-(wstępująec, podpływowe) – Tworzy się , w pustkach i szczelinach skalnych znajdujących się w końcowym odcinku blisko powierzchni gruntu. Powstają wtedy gdy gdy pod wpływem ciśnienia hydrostatycznego podnosi się w nich woda. Woda ta, wypływa w miejscu, w którym powierzchnia gruntu przetnie warstę wodonośną poniżej zwierciadła
Źródła lewarowe – wypływają głównie w regionach krasowych, przez naturalne działająco okresowo lewary

Ze względu na charakter procesów geologicznych, które formują podziemną część źródła wyróżnia się:

Źródła szczelinowe – tworzą się z powodu dużej prędkości przenikania wód opadowych w głąb ziemi. Są zazwyczaj bardzo zanieczyszczone
Źródła uskokowe- woda z takih źródeł, transportowana jest na powierzchnię przez uskok tektoniczny. Są to źródła zarówno spływowego jak i przelewowego typu
Źródła krasowe – tworzą się na podobnej zasadzie co źródłą szczelinowe.Woda przez szczeliny trafia do podziemnych kanałów i korytarzy, z których wypływa w pewnych miejscach na powierzchnię. Są to źródła typów spływowych, przelewowych i lewarowych
Źródła warstwowe – występują w głębokich dolinach erozyjnych rzek górskich. Występują głównie jako źródła grawitacyjne. Są to najczęściej obfite źródła przelewowe lub mało wydajne źródła spływowe

Ze względu na położenie i stosunek do ukształtowania terenu wyróżnia się:

Źródła podwodne – występują na dnie rzek i jezior
Źródła dolinne – położone w dolinach rzek
Źródłą tarasowe – występują na tarasach dolin rzecznych
Źródłą zboczowe- położone na zboczach dolin
Źródła stokowe- położone na stokach wzniesień i gór
Źródła podzboczowe i podstokowe- wystepują u podnoża zboczy, wzniesień i stoków gór
Źródła grzbietowe- wystepują na grzbietach gór i wzniesień
Źródłą krawędziowe – wypływają u podnóża krawędzi morfologicznej
Źródła klifowe – wystepują u podnóży klifów

Ze względu na typ litologiczny utworów skalnych, w których występują, wyróżnia się: