Skały metamorficzne opis rodzaje i przykłady
Skały metamorficzne lub inaczej przeobrażone, to skały, które powstają pod wpływem wysokich ciśnień lub/ i temperatur. Powstają zarówno z elementów skał osadowych jak i magmowych.
Pod wpływem specyficznych warunków, minerały z różnego rodzaju skał mieszają się ze sobą, Struktura wewnętrzna takiego nowopowstającego kamienia metamorficznego, zmienia się. Nabiera nowych cech i właściwości. Temperatura była dostatecznie wysoka by minerały mieszały się ze sobą, ale na tyle niska, że skała nie przekroczyła punktu całkowitemu stopienia do postaci magmy. Gdyby tak się stało byłaby to już skała typu magmowego a nie przeobrażonego.
Taka przeobrażona skała, po milionach lat może np zostać zniszczona i stać się przez to skałą osadową. Może też przeobrażać się dalej i pod wpływem sił natury, dalej zmieniać swoje właściwości
Skały przeobrażone są trudne do rozpoznania, ponieważ bardzo łatwo pomylić je z innymi typami skał.
Ze skałami magmowymi, bo często oba typy tych skał składają się z podobnych minerałów(np kwarcu, kalcytu), występujących w postaci krystalicznej.
Skały przeobrażone składające się z kalcytu, łatwo pomylić z wapieniami osadowym. By je odróżnić trzeba zbadać czy porównywane skały zawierają w sobie jakieś skamieniałości(martwe, szczątki roślin lub zwierząt). Jeśli zawierają to jest to skała osadowa. Jeśli nie zawierają, to najprawdopodobniej jest to skała przeobrażona. Wysoka temperatura i ciśnienie oczyszczają skałę, z takich rzeczy.
Przy skałach przeobrażonych, oprócz odpowiedniej temperatury, na łączenie się materiału skalnego wpływa także odpowiednio wysokie ciśnienie. Powoduje to , że minerały uporządkowują swoją strukturę wzdłuż wielu powierzchni, często równoległych do siebie. Taka cecha skał metamorficznych nosi nazwę tekstury uporządkowanej. Takie bardzo wysokie temperatury i ciśnienia działają na skały w rejonie stref subdukcji, czyli w miejscach gdzie jedne fragmenty skorupy ziemskiej zanurzają się pod drugie. W takich miejscach wypiętrzają się m.in góry, powstają wulkany.
W Polsce dużo skał przeobrażonych, możemy znaleźć np. w Sudetach. Wskazuje to na to, że miliony lat temu, z powodu kolizji kontynentów wypiętrzały się tam góry.
Najczęściej występującymi i najbardziej znanymi skałami metamorficznymi są:
Marmur – powstaje w wyniku przeobrażenia wapieni i dolomitów. Marmur łatwo pomylić z wapieniami ponieważ obie skały zbudowane są z tego samego minerału. W strukturze marmurów widoczne jest jednak kierunkowe uporządkowanie minerałów wzdłuż struktury, dzięki któremu możemy odróżnić te dwa różne typy kamieni
Kwarcyt– powstaje w wyniku metamorfozy piaskowca zbudowanego z ziaren kwarcu. Kwarcyt łatwo pomylić z osadowym piaskowcem. Kwarcyt po naciśnięciu stalowym przedmiotem nie kruszy się tak łatwo. Nie wypadają z niego ziarenka, jak byłoby to w przypadku piaskowca.
W przypadku procesu rozpoznawania skały przeobrażonej w pierwszej kolejności należy rozpoznać z jakich minerałów zbudowana jest skała, następnie badamy jaki ma kształt i strukturę, oraz twardość.
