Stopnie utlenienia wodoru
Wodór cząsteczkowy w stanie wolnym
Wodór w stanie wolnym występuje w postaci cząsteczki dwuatomowej H2. Każdy z atomów wodoru posiada jeden elektron walencyjny, zatem dąży do osiągnięcia stabilnego dubletu elektronowego. Każdemu atomowi brakuje do tego po jednym elektronie. W cząsteczce H2 powstaje wiązanie kowalencyjne spolaryzowane, w którym atomy uwspólniają jeden elektron. Nie jest on przesunięty w stronę żadnego z atomów, dlatego stopień utlenienia określamy jako 0.
Wodór w związkach chemicznych
W związkach chemicznych wodór ma do dyspozycji tylko jeden elektron, dlatego jego stopień utlenienia może wynosić +I oraz -I.
W związkach z niemetalami wodór przyjmuje +I stopień utlenienia. Wodór ma niższą elektroujemność, niż większość niemetali, dlatego przyjmuje się hipotetycznie, że oddaje on elektron niemetalowi, z którym tworzy wiązanie, tak, jak miałoby to miejsce, gdyby wszystkie powstające wiązania uznać za jonowe (zgodnie z definicją stopnia utlenienia).
W związkach z metalami bloku s (w wodorkach metali) wodór ma -I stopień utlenienia. Tworzy on wiązanie jonowe, w którym jest anionem – przyjmuje elektron od metalu. Metale bloku s mają mniejszą elektroujemność, niż wodór, dlatego elektron przyciągany jest przez atom wodoru, a jego stopień utlenienia ma wartość ujemną.
